30/9/10

Νίκος Εγγονόπουλος
.

Δεν μπορεί να είναι κανείς χριστιανός και να φαντάζεται τον Καβάφη πεθαμένο. Ο Καβάφης μας βοηθάει να ζήσουμε. Ο Καβάφης δεν ήταν ένας παράξενος άνθρωπος, ξένος προς την Αλεξάνδρεια. Με τα χρήματά του, την ομοφυλοφιλία του, τους τρόπους συμπεριφοράς του, ήταν ένας Αλεξανδρινός. Ήταν ένας άνθρωπος σοφός που συνελάμβανε τις μορφές και τις μετέδιδε ενισχυμένες. Καθώς ήταν ένας άνθρωπος εξαίσιος, σ' αυτές τις μορφές της ζωής του έδινε μια ποιότητα τρομαχτική κι έτσι δεν μας πέφτει λόγος να τον κατακρίνουμε γι' αυτές. Κανείς δεν μπορεί ν' απαγγείλει Καβάφη, μόνο ο ίδιος θα μπορούσε να διαβάσει Καβάφη. Οι άλλοι μόνο σεβασμό μπορούν να έχουν γι' αυτόν. Έτσι ανάβει κανείς τη λάμπα το βράδυ και τον διαβάζει. ... Ήταν τόσο μεγάλος, που δεν του ξέφυγε κανένα ψεγάδι κι όπου υπάρχει τούτο είναι ηθελημένο. Συγκαταλέγεται ανάμεσα στους ευεργέτες της ανθρωπότητας. ... Τα πάντα πρέπει ν' ατενίζονται με σεβασμό σ' αυτόν και να προσπαθούμε να τα πάρουμε στην ψυχή μας. Έχει πολλή εργασία στο έργο του ο Καβάφης. Δεν είναι μικρόψυχος. Το κείμενο που γράφει το ξανασκέφτεται, το ξανααισθάνεται, το ξαναπονά. Η αγάπη του για την ανθρωπότητα είναι μεγάλη. Δεν θα επέτρεπε ποτέ να υπάρχει κάτι βλαβερό στα ποιήματά του. Δεν ξέρω αν μπορεί να παραδεχτεί κανείς τη μεγαλοψυχία στη μεγαλοφυϊα, αλλά ο Καβάφης την είχε. Όπως είχε έναν σπάνιο ανδρισμό, που μας αποκαλύπτεται μεσ' απ' την ποίησή του. Καθώς ήταν ένας άνθρωπος τέλειος, και ο άνδρας σ' αυτόν ήταν μεγάλος. ... Ξέρετε τι λέγεται «καβάφης»; «Καβάφης» λέγεται αυτός που πουλά έτοιμα παπούτσια, ετοιματζίδικα. Ο Καβάφης έκανε να προφέρουμε αυτό το όνομα και να είναι σα να λέμε ψωμί. ... Στην ομοφυλοφυλία του δεν έχουμε δικαίωμα να επεμβαίνουμε. Η ζωή είναι τόσο λεπτή, που δεν μπορούμε να καταδικάζουμε. Διαφορετικά όλες οι κρίσεις και επικρίσεις εξυπηρετούν αυτό το φοβερό πάθος που υπάρχει γύρω μας, να μας κάνει όλους ίδιους... Το μόνο που χρειάζεται ο Καβάφης είναι μαζί με την ευγνωμοσύνη που του έχουμε, να χύνουμε δάκρυα, πολλά δάκρυα γι' αυτά που τράβηξε. Ο Καβάφης δεν είχε ανάγκη να πει ότι ήταν μεγάλος. Γιατί με τα ποιήματά του είναι σα να μας λέει: «Θέλετε αριστουργήματα; Νά τα!»

Ο Νίκος Εγγονόπουλος για τον Καβάφη (από τα «Πεζά Κείμενα», εκδ. Ύψιλον)

Δεν υπάρχουν σχόλια: